Partijverslag Jasper Willemsen – Marc Govers, 25-11-2025

JW:
Welkom bij een experimenteel stukje schrijfstijl. Marc stelde voor om een soort duo-verslag te maken van onze spannende strijd van afgelopen dinsdag. Een origineel idee dat we natuurlijk graag wilden uitproberen! 

Die avond werd ons al snel duidelijk dat geen van ons genoegen zou nemen met een snelle remise. Als er al vrede zou komen, dan pas na een flinke strijd. Onze speelstijlen liggen namelijk mijlenver uit elkaar: Marc speelt agressief en creatief, terwijl ik juist meer terughoudend en theoretisch te werk ga. Alle ingrediënten voor een boeiende en spannende partij waren dus aanwezig.

Hieronder het partijverslag van de wedstrijd tussen Jasper Willemsen (W) en Marc Govers (Z) op 25-11-2025.

Liefhebbers kunnen meespelen via de onderstaande link:
https://lichess.org/KU3EGmNu/white

Opening “English Opening: Anglo-Indian Defense, Queen’s Knight Variation

MG:
Eindelijk was het dan zover: ik mocht spelen tegen mijn familielid, schaakprotegé en huidige nemesis. Men moet weten dat Jasper en ik de laatste 5 jaar erg veel thuis tegen elkaar gespeeld hebben, en ik heb in die periode Jasper voorzien van allerlei schaak adviezen en tips, en die hebben mede bijgedragen aan zijn groei van een pakweg 1600 speler naar een schaakmachine die momenteel makkelijk 2000 spelers met zijn Engelse opening inpakt. Jasper is een kenner van de Engelse opening, en ik heb in de privé sfeer ongelooflijk veel partijen met zwart tegen hem verloren, dus enigszins zenuwachtig voor dit treffen van mentor tegen jeugdig rekentalent begon ik aan de partij. Bovendien stond de toppositie op de Paardje ranglijst op het spel: degene die wint staat bovenaan.

JW:
De partij begon zoals veel van onze partijen daarvoor; met de Engelse opening, en een fianchetto van zwart. Marc week al wel een stuk af van zijn gebruikelijke openingstheorie, maar dook nog niet direct het zwarte gat der onbekende posities in; de snelle 4… d5 is de gebruikelijke manier om de centrale controle van wit onder druk te zetten. Zonder de pionnen in het centrum leek de positie af te stevenen op een hypermoderne partij, maar Marc had andere plannen.

1. c4 Nf6 2. Nc3 g6 3. Nf3 Bg7 4. g3 d5

MG:
Dit is wat ik had voorbereid tegen het Engels: vreemd genoeg hebben we in al die onderlinge partijen dit niet eerder op het bord gehad; meestal fianchetteerde ik de dame loper, maar omdat de b pion dan op b6 staat, komt Jaspers loper op g2 dan prima tot zijn recht en kan hij dan langzaam maar zeker de druk op de zwarte damevleugel vergroten. Zo had ik eerder al talloze malen verloren, en een andere variant waarbij ik in plaats van d5, e5 speel, is ook vaak niet goed voor mij uitgepakt. Ik moest dus iets verzinnen tegen die langzame, wurgende stijl van Jasper, waarbij zwart onder druk komt te staan en langzaam maar zeker van het bord wordt geschopt. Ik dacht dus met deze variant iets gevonden te hebben, en het verloop van de partij bewees dat Jasper, uit zijn theorie gehaald, zich inderdaad wat ongemakkelijk voelde bij deze opzet. Overigens had ik van tevoren al bedacht dat als ik mee zou gaan met zijn solide spel, ik zeker zou verliezen, dus ik moest iets tweesnijdender spelen.

JW:
De positie op het bord is licht in het voordeel van wit, maar alleen met zeer accuraat spel. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan met de constante dreiging van zwart, Lf5, waardoor de toren naar een ongunstig veld zou worden verbannen. De gebruikelijke manieren om de diagonaal van deze loper te onderscheppen (Ph4 en d3) werken in deze positie allebei niet. Als dit was wat Marc voor ogen had, dan was de opening winst voor hem. Om niet in een tactische bende verzeild te raken speelde ik 10. c4 … om terug te transponeren naar het soort positie waar ik mij meer comfortabel in voel; namelijk, met de pionnen op d3 en c4 om de centrale diagonaal van de witte loper te ondersteunen. Dat is tempoverlies, maar liever dat dan afgaan op zet 10!

5. cxd5 Nxd5 6. Bg2 Nxc3 7. bxc3 c5 8. O-O O-O 9. Rb1 Qc7 

MG:
Dit was de opzet die ik voor ogen had: wit heeft weliswaar de open b lijn voor de toren met druk op b7, maar ik dacht dat als Jasper nu d4 zou spelen, ik kon slaan en dan daarna mijn paard naar c6 zou kunnen spelen, en dan zou ik redelijk ontwikkeld staan en de ergste witte storm zou zijn gaan liggen. Bovendien gokte ik er op dat Jasper zijn pion niet naar d4 maar d3 zou spelen, want dat is iets meer solide, en zo geschiedde ook bleek later.

JW:
Op dit punt werd het toch wel duidelijk dat Marc mijn stijl had gelezen als een open boek. De dreigingen van wit zijn makkelijk te pareren, ook al is het volgens de computer nog niet eens zo slecht- er is geen duidelijk strategisch motief meer voor wit, wat het moeilijk maakte om een plan te verzinnen.

10. c4 Nc6 11. d3 e5 

MG:
Dit is een fijne stelling voor zwart; het is een soort van omgekeerde Maroczy, maar dan net even anders. De pion op e5 blokkeert weliswaar de loper op g7, maar ik was wel blij met mijn grip op het centrum en ruimte voordeel, waardoor ik iets makkelijker mijn stukken kan bewegen dan wit.

JW:
Met enige moeite wist ik mijn paard nog terug te brengen om het centrum meer onder druk te zetten, maar in deze omgekeerde Maroczy en met het paard op d4 beginnen de tactische motieven zich kenbaar te maken. En zo vond Marc dan ook gelijk een mooie aanval in de positie; de computer mag er kritisch over zijn, maar Lf5 ziet er naar mijn ogen ook nu nog erg gemeen uit! Marc en ik hadden beiden uitgerekend dat na de ruil, wit weliswaar twee stukken zou hebben voor de toren, maar de pionnen zozeer uit elkaar geslagen zouden zijn dat zwart er flink spel voor terug zou krijgen. De computer gaat nog een paar zetten dieper – blijkbaar kan zwart zijn pionnen ook niet aan elkaar houden – maar ach, mensen zijn geen computers. Marc’s agressieve aanpak werd zo beloond met de terughoudende 15. e4; de structuur is nu die van de Engelse Botvinnik.

12. Bb2 Rb8 13. Nd2 Nd4 14. e3 Bf5 

MG:
Dit stukoffer is natuurlijk erg dubieus, en weliswaar krijgt zwart een toren en pion voor de twee lichte stukken, maar ik speelde het vooral om Jasper wat uit zijn evenwicht te brengen: ervaring had mij geleerd dat de enige kans om van Jasper te kunnen winnen is dynamisch spel met imbalances op het bord te krijgen. Zolang het spel gaat langs duidelijke en gebaande paden, is er voor mij zero kans om te winnen, want dan rekent Jasper mij er gewoonweg uit. Maar goed, Jasper taxeerde het offer als gevaarlijk en nam het niet aan (maar wel heel snel na 2 minuten nadenken, terwijl dit naar mijn mening toch een stelling is die cruciaal is en toch wel twintig minuten bedenktijd zou vragen, maar dat gebeurde dus niet).

JW:
Wit staat hier duidelijk onder druk. De verdubbelde torens bieden enkel mirages van aanvalskansen en geen daadwerkelijk plan, terwijl de lopers al snel de witte achterlijn in de verlegenheid kunnen brengen. Zo speelde Marc ook verder; door gebruik te maken van zijn ruimtevoordeel en actievere stukken, en beetje bij beetje de stukken verder op te spelen. Ondanks de wisseling van speelstijl blijft zijn positioneel instinct sterk. Maar dan…

15. e4 Be6 16. Bxd4 cxd4 17. Qa4 b6 18. Rb2 Rfe8 19. Rfb1 Bf8 

MG:
We zijn inmiddels op zet 20 aangekomen, en ik denk (en de engine is het met mij eens) dat zwart hier beter staat: meer ruimte, het loperpaar, een slechte witte loper, een uitgeblust wit initiatief op de damevleugel, en een witte dame die kans loopt om aangevallen te worden. Echter, na mijn vlekkeloze openingsspel ging ik, enigszins bevangen door euforie, nu mindere zetten spelen, en we zien dat Jasper nu langzaamaan terug komt in de partij.

JW:
Na de partij was dit één van de punten waar wij het direct over eens waren. Als Marc niet direct zijn zwarte loper had ingeruild, maar een gesloten positie had gehouden of de loper naar c3 zou hebben gebracht, was er bijna geen kans geweest voor wit om terug in de partij te komen. Een gelukje en een kans waarvan gebruik zou worden gemaakt.

20. Qd1 Bd7 21. Nb3 Ba3 22. Rc2 Bc5 23. Nxc5 bxc5 

MG:
Het was natuurlijk een zware positionele fout van mij om mijn zwarte loper af te laten ruilen tegen het paard. Ik deed dat omdat er dan een stelling ontstaat waarbij zwart’s loper beter is dan de witte en omdat ik veel ruimte voordeel heb, maar achteraf gezien was ik er niet blij mee en denk ik dat een rustige opzet met behoud van beide lopers mij meer spel en overwicht had gegeven.

JW:
De opengebroken b-lijn is nu het focale punt in de positie. Wie als eerste binnen valt bij de tegenstander, beheerst de partij. Ondanks de verdubbelde torens wist Marc deze gelijk af te ruilen, en de infiltratie van de dame voorspelt niet veel goeds voor de witte koning in de verlegenheid. Maar het spel is nog niet voorbij; ook de zwarte koning is niet veilig, en door de versimpeling van de positie is het nu veel makkelijker om de juiste zetten te vinden- omdat al het andere direct verliest!

24. Rcb2 Rxb2 25. Rxb2 Rb8 26. Rxb8+ Qxb8 27. Qc1 Qb4 28. Bf1 Kg7

MG:
Na wat afruilen komen we in deze stelling terecht: de zwarte dame beheerst de b lijn, maar wit heeft wat kansen met Dg5, althans dat dacht ik. Weer maak ik in volgende zetten een fout doordat ik de zet f4 weliswaar wel had gezien, maar dacht dat wit gewoonweg mat zou gaan als ik binnenkom met de dame. Dat is natuurlijk niet zo, en het blijkt dat Jasper al zettenlang move by move de computerzet speelt. Zo handhaaft hij de remise marge, terwijl ik, gedreven door seniliteit, alleen maar probeer om de killer move te vinden, en die vind ik dus niet, gewoonweg omdat hij er niet was. Jasper heeft het allemaal prima verdedigd, en zijn uitbraak met f4, gecombineerd met het binnen komen op de b lijn nadat ik wederom een positionele fout maak door de b lijn op te geven, garandeert hem goed tegenspel. En dat is nu juist wat ik geheel in de gedacht van Tigran Petrosjan altijd probeer te voorkomen: geeft de tegenstander geen tegenspel, maar ik week ervan af en dan gaat het dus fout.

JW:
Marc heeft me, na een prachtige opening en een sterk middenspel, toch net iets te veel terug gegeven. Op dit punt, ondanks dat er zeker nog een paar lastige zetten zouden komen, dacht ik al remise in de handen te hebben. Maar Marc had nog andere plannen, en door de vermoeidheid van twee uur verdedigen was er zeker nog kans op een grote fout die het spel weer in één keer weg zou kunnen geven. 

29. a3 Qb3 30. f4 Qc3 31. Qb1 Qd2 32. Qb8 Qe3+ 33. Kg2 exf4 34. Qe5+ Kh6 35. Qxf4+ Qxf4 36. gxf4 

MG:
Dit eindspel is remise, want wit is net op tijd op de damevleugel, en bovendien speel ik hier ook nog de verkeerde koningszet. De computer geeft al 0.0, maar ik hoopte nog op een klein kansje omdat wits pionnen op wit staan en er dus geofferd kan worden, en mijn loper kan deze pionnen aanvallen en wit kan dat niet. Maar het is alles tevergeefs.

JW:
Het is voor beide kanten duidelijk dat hier in principe niets meer in zou moeten zitten. Maar zijn er niet voldoende grootmeesters die juist dan op hun sterkst zijn? Marc dacht bijna een halfuur na over zijn volgende zet en vond toch nog een aantal trucjes, zonder veel weg te geven… en ook daarvoor werd hij nog beloond.

Kh5 37. Kg3 Bg4 38. e5 Bf5 39. Be2+ Kh6 40. Kh4 Kg7 41. Bf1 h6 42. Be2 Kf8 43. Kg3 Ke7 44. h4 h5 45. Kf2 Kd7 46. Ke1 f6 47. exf6 Ke6 48. Kd2

MG:
Hier mis ik een kans: na Loper g4 wint zwart, omdat de zwarte koning dan wel de witte velden f5 kan betreden, waarna alle pionnen vallen, maar omdat ik materialistisch, als ik ben, eerst de pion terug sla, vervliegt de kans en kan Jasper het net redden. De engine geeft na Loper g4 -7.0, maar mijn hersenen zagen alleen de pion op f6, helaas, helaas.

JW:
Lg4, de kogel die gelukkig niet door de kerk heen ging. Zo blijkt weer dat in principe, de aanhouder wint- maar ook dat na twee uur spel men niet meer per sé alles door rekent. Ik kom er met de schrik vanaf. 

 Kxf6 49. Bf3 Bd7 50. Be4 Ba4 51. Ke2 Bd7 52. Kd2 Bg4 53. Kc2 Bf5 54. Bf3 Ke6 55. Bg2 Bxd3+ 

MG:
De zet van een krankzinnige: weliswaar win ik dan 2 pionnen, maar het is bij lange na niet genoeg. Als Jasper het goed uitspeelt, dan komt zwart in zetdwang en is er geen redden meer aan. Maar dat gebeurde niet: Jasper, ook moegestreden, speelt op zetherhaling en de partij eindigt in een verloren eindspel dan toch in remise.

JW:
Lxd3, een laatste poging om er nog iets van te maken. Beide spelers zijn op dit punt flink door de mentale reserves heen. Ik had vooraf al wel uitgerekend dat dit niet door zou slaan, maar de schrik zat er nog flink in, en Marc’s zelfverzekerde spel hielp daarbij niet om de zenuwen weg te nemen. Wij lopen naar de kant van het bord, en zetten de koningen lijnrecht tegenover elkaar op h en f- een goede symbolische representatie van de partij zelf. 

56. Kxd3 Kf5 57. Be4+ Kxf4 58. Bxg6 Kg4 59. Ke4 Kxh4 60. Kf4 Kh3 61. Kf3 h4 *

MG:
Terugkijkend heb ik deze partij met erg veel plezier gespeeld: na een goede opening kreeg ik kansen, en zelfs in het eindspel was er nog een mogelijkheid.

Het doet mij goed om te zien dat Jasper zoveel vooruit is gegaan en zijn kansen op het kampioenschap handhaaft. “Obi Wan has taught him well.” Als ik dan niet zelf kampioen kan worden, dan toch in ieder geval iemand uit mijn gezin!

JW:
Een spannende partij, een goede partij- en een goed motief om in gedachten te houden. Marc’s creatieve speelstijl is erg lastig om tegen te spelen, wat ook wel duidelijk is als men naar de resultaten van het afgelopen seizoen kijkt. Onderschat de oudere generatie niet, want zij hebben nog voldoende trucjes in hun lange mouwen!

Afijn, met dit resultaat gaan we de kerst vredig tegemoet. Ik behoud mijn eerste plaats, en Marc staat sterk en strak in de top drie. Als de volgende wedstrijd weer zo’n knaller wordt, kunnen wij daar zeker niet om klagen.